Ánh sáng thích hợp không chỉ mang lại sự thoải mái và an toàn cho người lao động, mà còn góp phần tăng cường hiệu suất và năng suất làm việc. Đồng thời, nó giúp giảm mệt mỏi và hạn chế sai sót cũng như tai nạn lao động.
Vì vậy, việc tuân thủ các tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất là quan trọng để đảm bảo rằng quy trình sản xuất tại nhà máy đạt được hiệu suất tốt nhất.
Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Đèn phòng sạch VCR để tìm hiểu kỹ hơn về tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất nhé.
1. Quy định của nhà nước về tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất
TCVN 7114:2008 - Tiêu chuẩn về chiếu sáng vùng làm việc
Quy định trong TCVN 7114:2008, được biết đến là tiêu chuẩn Ecgônômi, đặt ra các yêu cầu nhất định như sau:
- Yêu cầu về độ rọi của đèn trên bề mặt làm việc phải đảm bảo độ rọi đồng đều và có mức độ cao.
- Chỉ số hoàn màu của ánh sáng, được biểu thị bằng chỉ số Ra, phải nằm trong khoảng từ 60 đến 100 cho mỗi khu vực làm việc.
- Đảm bảo an toàn cho người lao động bằng cách tránh chói mắt, lóa mắt và đồng thời đạt được hiệu suất làm việc cao.
QCVN 09:2013/BXD - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia
Bộ quy chuẩn này đề cập đến các quy định kỹ thuật bắt buộc áp dụng trong quá trình thiết kế và xây dựng các nhà xưởng có diện tích từ 2500m2 trở lên. Trong phạm vi này, quy chuẩn liên quan đến chiếu sáng được mô tả như sau:
- Hệ thống chiếu sáng cần có công suất chiếu sáng tối đa, được thiết kế để phù hợp với không gian của nhà xưởng.
- Thiết bị ánh sáng và hệ thống chiếu sáng phải có hiệu suất cho phép, đồng thời sử dụng năng lượng một cách hiệu quả.
Tuân thủ các tiêu chuẩn này đảm bảo rằng nhà xưởng đạt được công suất làm việc tốt nhất. Do đó, các doanh nghiệp trong quá trình xây dựng nhà máy sản xuất cần đảm bảo rằng thiết kế chiếu sáng tuân thủ đúng các quy chuẩn được nêu trên.
2. Yêu cầu chung về tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất nhà xưởng
Để đảm bảo tiêu chuẩn ánh sáng trong quá trình sản xuất, các nhà xưởng cần tuân thủ các yêu cầu sau đây:
Phân bố Độ Chói
- Độ chói phải được duy trì trong khoảng mà thị giác con người có thể kiểm soát.
- Cân bằng độ chói của ánh sáng giúp thị giác thực hiện các chức năng một cách hiệu quả.
- Độ chói quá mức có thể gây chói lóa và mệt mỏi cho mắt, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất lao động và khả năng nhận thức của nhân viên.
Việc tuân thủ những nguyên tắc này sẽ đảm bảo môi trường ánh sáng trong nhà xưởng đáp ứng các tiêu chí an toàn và tối ưu hóa hiệu suất làm việc.
Phân bố độ rọi
Hệ thống ánh sáng trong quá trình sản xuất được phân chia thành nhiều khu vực và không gian khác nhau. Mỗi không gian, với đặc điểm riêng, đều đặt ra yêu cầu về chất lượng ánh sáng và độ rọi khác nhau. Do đó, việc tính toán, phân chia và phân bổ ánh sáng một cách hợp lý cho từng khu vực trong nhà xưởng là quan trọng để đảm bảo hiệu quả sản xuất.
Phân bố độ rọi hợp lý sẽ đồng thời đảm bảo sự tiện nghi và an toàn cho thị giác của công nhân.
Kiểm soát chói lóa
Chói lóa là sự cảm nhận của thị giác khi tiếp xúc với ánh sáng. Ánh sáng chói có thể làm mất khả năng nhìn rõ các sự vật và hiện tượng đang diễn ra, ảnh hưởng đến thị giác và năng suất lao động.
Việc thiết kế hệ thống ánh sáng trong quá trình sản xuất cần tập trung vào việc kiểm soát và giảm thiểu tối đa tình trạng chói lóa, nhằm đảm bảo mức độ thoải mái và hiệu quả làm việc cao nhất cho nhân viên.
Hướng ánh sáng
Hệ thống ánh sáng trong quá trình sản xuất được thiết kế để đảm bảo mắt của người lao động trong nhà xưởng có khả năng quan sát rõ ràng các sự vật và hiện tượng xung quanh. Tuy nhiên, nếu hướng ánh sáng không được thiết kế một cách tốt, có thể gây ra đổ bóng và ảnh hưởng đến khả năng nhìn của người lao động. Do đó, việc chiếu sáng theo một hướng nhất định sẽ tăng cường thuận lợi trong quá trình sản xuất.
Yếu tố nhiệt độ màu
Lựa chọn màu sắc của ánh sáng không chỉ phụ thuộc vào yếu tố thẩm mỹ mà còn quan trọng là nhu cầu sử dụng ánh sáng. Trong khu vực có khí hậu nóng, ánh sáng lạnh thường được ưa chuộng, trong khi ở vùng khí hậu lạnh, ánh sáng ấm thường được ưu tiên.
Bảng nhiệt độ màu dưới đây cung cấp thông tin chi tiết:
Màu ánh sáng |
Nhiệt độ màu (k) |
Trắng ấm |
Thấp hơn 3300k |
Trắng trung tính |
3300 ~ 5300k |
Trắng lạnh |
Lớn hơn 5300k |
Chỉ số hoàn màu
Chất lượng ánh sáng phản ánh chân thực màu sắc của các vật thể là yếu tố quan trọng. Để đo đạc độ hoàn màu của ánh sáng, người ta sử dụng chỉ số Ra. Giá trị cao nhất của Ra là 100 và mức cao này thường đi kèm với ánh sáng càng chân thực. Trong hệ thống chiếu sáng của nhà xưởng, việc sử dụng bóng đèn có chỉ số Ra trên 80 được khuyến khích để đảm bảo chất lượng hoàn màu tốt nhất.
Hạn chế hiện tượng nhấp nháy
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng nhấp nháy có thể tạo ra sự ức chế đối với thị lực, gây tổn thương nghiêm trọng và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về thị lực như cận thị trong dài hạn. Ngoài ra, hiện tượng này cũng ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây mệt mỏi và đau đầu. Những ảnh hưởng này trực tiếp tác động đến khả năng làm việc của công nhân.
Vì vậy, việc lựa chọn đèn có khả năng hạn chế hiện tượng nhấp nháy là quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tăng cường hiệu suất làm việc.
Tuổi thọ và bảo dưỡng đèn
Ngoài việc quan tâm đến chất lượng ánh sáng, hệ thống chiếu sáng sản xuất cần được thiết kế sao cho tiết kiệm chi phí sử dụng đèn. Giảm số lần bảo dưỡng đèn được coi là một biện pháp hoàn hảo để tối ưu hóa chi phí của hệ thống chiếu sáng. Đồng thời, việc lựa chọn đèn có tuổi thọ cao cũng là quan trọng để tránh tình trạng phải thay thế đèn quá sớm, từ đó giảm chi phí bảo dưỡng và duy trì hệ thống.
Xem thêm: Thiết kế chiếu sáng phòng sạch dược phẩm
3. Tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất các ngành phổ biến
Cơ khí, chế tạo máy
Công việc sản xuất |
Độ rọi (lux) |
Chỉ số hoàn màu (Ra) |
Tháo khuôn phôi |
200 |
60 |
Rèn, hàn, nguội |
300 |
60 |
Gia công thô và chính xác trung bình |
300 |
60 |
Gia công chính xác |
500 |
60 |
Vạch dấu, kiểm tra |
750 |
60 |
Xưởng kéo dây, làm ống |
300 |
60 |
Gia công đĩa độ dày >5mm |
200 |
60 |
Gia công thép tấm độ dày <5mm |
300 |
60 |
Chế tạo dụng cụ, thiết bị cắt |
750 |
60 |
Lắp ráp thô |
200 |
80 |
Lắp ráp trung bình |
300 |
80 |
Lắp ráp nhỏ |
500 |
80 |
Lắp ráp chính xác |
750 |
80 |
Mạ điện |
300 |
80 |
Xử lý bề mặt và sơn |
750 |
80 |
Chế tạo công cụ, khuôn mẫu, đồ gá lắp, cơ khí chính xác và siêu nhỏ |
1000 |
80 |
Trong lĩnh vực làm việc với cơ khí và chế tạo các chi tiết máy, đòi hỏi một mức độ ánh sáng đảm bảo, với độ rọi đủ để tạo ra môi trường làm việc sáng sủa.
Thường thì chỉ số hoàn màu được sử dụng trong ngành cơ khí và chế tạo máy dao động từ 50 đến 80, vì không có yêu cầu cao về độ chân thực của màu sắc ánh sáng. Điều này phản ánh sự cần thiết của ánh sáng ổn định và đủ để thực hiện công việc mà không yêu cầu sự chính xác cao về phản ánh màu sắc.
Sản xuất điện tử và chất bán dẫn
Ngành sản xuất |
Đội rọi (Lux) |
Chỉ số hoàn màu (Ra) |
Lắp ráp vi mạch điện tử vào bảng mạch |
950 |
80 – 100 |
Kiểm tra linh kiện điện tử |
800 |
80 – 100 |
Lắp ráp thiết bị cỡ nhỏ |
800 |
80 – 100 |
Tinh chế những chi tiết nhỏ |
1000 |
80 – 100 |
Lắp ráp sản phẩm |
600 |
80 – 100 |
Trong quy trình sản xuất các thiết bị điện tử như vi mạch điện tử và lắp ráp các thiết bị điện tử siêu nhỏ, việc làm việc với các chi tiết cực kỳ nhỏ là điều phổ biến. Do đó, yêu cầu về độ rọi cao là cực kỳ quan trọng để đảm bảo có đủ ánh sáng khi thực hiện các công việc.
Độ rọi càng cao giúp đạt được độ chính xác cao trong quá trình làm việc, từ đó nâng cao chất lượng của sản phẩm. Trong ngành sản xuất thiết bị điện tử và chất bán dẫn, yêu cầu về chỉ số hoàn màu thường dao động từ 80 đến 100, nhằm đảm bảo độ chân thực về màu sắc của ánh sáng, điều này quan trọng để đạt được sự chính xác cần thiết trong quá trình sản xuất.
Công nghiệp chế biến thực phẩm
Ngành sản xuất |
Đội rọi (Lux) |
Chỉ số hoàn màu (Ra) |
Nghiền vật liệu |
300 |
60 – 80 |
Sơ chế nguyên liệu thô |
150 |
60 – 80 |
Chế biến và lọc |
500 |
60 – 80 |
Đóng gói |
500 |
80 – 100 |
Trong lĩnh vực sản xuất của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, tiêu chuẩn ánh sáng thường đặt ra yêu cầu về độ rọi và chỉ số hoàn màu cao.
Đáp ứng tiêu chuẩn về ánh sáng không chỉ giúp nhà xưởng tuân thủ đúng tiêu chuẩn thiết kế, mà còn tạo ra một không gian làm việc chất lượng, đồng thời đảm bảo hiệu suất sản xuất cao.
Xem thêm:
Tại sao nên sử dụng đèn led cho nhà máy thực phẩm
Tìm hiểu về chiếu sáng phòng sạch
4. Lựa chọn đèn đáp ứng tiêu chuẩn ánh sáng trong sản xuất
Chất lượng ánh sáng đèn
Hiệu Suất Chiếu Sáng (Lumen/Watt): Là chỉ số biểu hiện hiệu suất phát quang của đèn LED, được đo bằng tỷ lệ giữa quang thông và công suất tiêu thụ. Trong tiêu chuẩn ánh sáng sản xuất, thường chọn đèn LED với hiệu suất từ 100 – 150 lm/W. Hiệu suất chiếu sáng cao giúp tiết kiệm năng lượng và chi phí điện.
Độ giảm quang thông thấp
Độ Suy Giảm Quang Thông: Chỉ số này đo lường sự giảm lượng ánh sáng sau một khoảng thời gian sử dụng. Đèn LED với độ suy giảm thấp,
Ví dụ, với đèn led có tuổi thọ là 50000 giờ, khi chiếu sáng đến thời điểm này quảng thông bị giảm xuống 10% thì đèn vẫn hoạt động tốt. Tuy nhiên, khi độ suy giảm lên tới 30% tức là đèn đã hết tuổi thọ.
Khả năng tiết kiệm điện
Đèn LED được đánh giá có khả năng tiết kiệm điện tốt hơn nhiều so với đèn truyền thống, giảm chi phí điện đáng kể và đồng thời hỗ trợ tối ưu hóa chi phí sản xuất.
Kiểm tra độ rọi
Độ rọi: Là lượng ánh sáng chiếu sáng trên 1m2 nhà xưởng. Hệ thống chiếu sáng với độ rọi hợp lý tăng hiệu suất lao động và đảm bảo chất lượng sản phẩm, giảm mệt mỏi mắt cho người lao động.
Tuổi thọ
Đèn LED thường có tuổi thọ từ 50,000 – 60,000 giờ chiếu sáng, giảm chi phí thay thế và bảo dưỡng. Tuổi thọ cao giúp đảm bảo ổn định trong hoạt động.
Chứng nhận chất lượng
- Chứng Nhận ISO: Theo TCVN: 7722-1:2009/IEC60598-1:2008.
Chứng Nhận CE: Chứng nhận chất lượng theo tiêu chuẩn Châu Âu.
Chứng Nhận RoHs: Đảm bảo ánh sáng đạt tiêu chuẩn về môi trường.
Lựa chọn đơn vị uy tín
Lựa chọn đèn từ các đơn vị uy tín giúp đảm bảo chất lượng và sự hỗ trợ tốt hơn, cũng như đảm bảo quyền lợi trong quá trình bảo hành và sử dụng.
Xem thêm: