Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp dược phẩm đã đạt được sự phát triển đáng kể trên toàn thế giới, mở ra nhiều cơ hội quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và điều trị bệnh tật cho con người. Đồng thời, sự phát triển này đặt ra những yêu cầu ngày càng cao đối với môi trường sản xuất nói chung, đặc biệt là với ánh sáng trong không gian sản xuất.

Trong bối cảnh này, bài viết sẽ tập trung trình bày về các yêu cầu đặc biệt đối với chiếu sáng trong phòng sạch, bao gồm thiết bị chiếu sáng và nguồn sáng, từ nhiều khía cạnh khác nhau như môi trường phòng sạch, công nghệ sản xuất và đặc tính vật liệu.

I. Yêu cầu của môi trường phòng sạch đối với đèn chiếu sáng phòng sạch

Quy trình sản xuất dược phẩm đòi hỏi sự hoàn thiện trong môi trường phòng sạch với công nghệ lọc không khí tiên tiến. Các cấp độ phòng sạch khác nhau yêu cầu các thiết kế và tính toán luồng không khí khác nhau, kèm theo các thông số kỹ thuật đặc biệt của bộ lọc không khí. Vì vậy, trong quá trình thiết kế chiếu sáng cho phòng sạch, cần xem xét cẩn thận về hình thức và cấu tạo của đèn phòng sạch để đảm bảo rằng chúng đáp ứng được yêu cầu chặt chẽ của môi trường phòng sạch.

 Mô hình phòng sạch thông thường
Mô hình phòng sạch thông thường
  1. Đèn phòng sạch không được phép giữ bụi, tích tụ bụi, và phải tuân theo các yêu cầu về hình dạng và cấu trúc hợp lý, không có bất kỳ khe hở, chỗ lồi, chỗ lõm nào trên bề mặt. Điều này là một trong những đặc điểm phân biệt giữa đèn phòng sạch và đèn thông thường.
  2. Cấu trúc của đèn phòng sạch không được làm cản trở sự lưu thông của luồng không khí trong phòng sạch. Do đó, bộ đèn thường được thiết kế dạng âm trần hoặc lắp nổi, với việc lắp đặt vào trần của phòng sạch. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra nhiều vấn đề, chẳng hạn như tạo ra các khe hở trên trần, dẫn đến mất năng lượng. Một giải pháp tốt là thiết kế chiếu sáng phòng sạch với cấu trúc bảng mỏng, lắp đặt trực tiếp trên trần nhà. Để giảm tác động đến luồng không khí, có thể kiểm soát độ dày của đèn dưới 15mm hoặc sử dụng cấu trúc khung hình vòng cung.
  3. Bề mặt của đèn phòng sạch phải được đảm bảo nhẵn và đồng đều, không thu hút bụi và phải được xử lý chống tĩnh điện. Trong trường hợp các không gian phòng sạch đòi hỏi sự độ sạch cao về mặt vi sinh, bề mặt của đèn cần có khả năng ngăn chặn sự sinh sôi của vi khuẩn và vi sinh vật sau khi bám trên bề mặt đèn. Để đảm bảo điều này, bề mặt của đèn cần được làm từ vật liệu không thấm nước, tạo ra một môi trường không thích hợp cho sự sinh tồn của vi sinh vật.
đèn LED phòng sạch do VCR cung cấp
Đèn LED phòng sạch do VCR cung cấp

II. Yêu cầu thiết kế ánh sáng cho phòng sạch trong ngành dược

Quy trình sản xuất dược phẩm đặt ra nhiều thách thức với yêu cầu cao và đòi hỏi sự phức tạp. Xưởng sản xuất thường có nhiều phòng thao tác với diện tích nhỏ, cũng như các phòng thay đồ, lối đi, cửa sổ trung chuyển, có những không gian này thường chỉ từ vài mét vuông đến vài chục mét vuông, thậm chí có khi còn nhỏ hơn một mét vuông. Thiết kế ánh sáng cần phải chú ý đặc biệt đến những yếu tố này.

1. Trong những không gian nhỏ như vậy, tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng thường không còn giá trị tham khảo cho việc xác định hệ số sử dụng không gian và trở nên khó khăn trong quá trình thiết kế chiếu sáng. Chúng tôi đã thực hiện nhiều tính toán để giải quyết vấn đề này và đã biên soạn một bảng lựa chọn về hệ số sử dụng không gian, nhằm hỗ trợ các nhà thiết kế trong quá trình tham khảo.

Lựa chọn hệ số thiết kế theo không gian
Lựa chọn hệ số thiết kế theo không gian

2. Chi phí xây dựng phòng sạch trong nhà máy dược phẩm đặt ra mức độ đầu tư cao, do đó, việc tận dụng và tiết kiệm không gian trở thành yêu cầu quan trọng. Trong phòng sạch, việc lắp đặt một lượng lớn thiết bị và dụng cụ sản xuất cũng ảnh hưởng đến bố trí không gian. Yêu cầu về độ đồng đều của đèn phải đạt ít nhất 0,7, và thiết kế cần xem xét kỹ vị trí lắp đặt cũng như góc phát sáng của đèn. Để đảm bảo độ chiếu sáng đồng đều, cần kết hợp giữa quy trình sản xuất, sự chọn lựa đèn phân phối ánh sáng chuyên nghiệp và bố trí hợp lý vị trí lắp đặt đèn phòng sạch.

3. Công nhân làm việc trong phòng sạch thường phải làm việc trong thời gian dài trong môi trường hoàn toàn kín, không có ánh sáng tự nhiên, do đó, yêu cầu về chất lượng ánh sáng rất cao. Điều này bao gồm việc kiểm soát ánh sáng nhấp nháy, độ chói và an toàn quang sinh học. Để đánh giá mật độ công suất, ánh sáng trực tiếp thường được ưu tiên sử dụng và nên tránh các vật liệu bề mặt có độ phản xạ cao trong phòng sạch.

Đèn phòng sạch

4. Trong quá trình sản xuất dược phẩm, nhiều loại chất hóa học khác nhau được sử dụng, đặt ra yêu cầu chống cháy nổ cho không gian sản xuất. Hiện nay, các sản phẩm đèn phòng sạch đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và chống cháy nổ.

Xem thêm: Tiêu chuẩn chiếu sáng bệnh viện

III. Các yêu cầu đặc biệt của một số sản phẩm thuốc và vật liệu đèn chiếu sáng trong phòng sạch

Một số loại thuốc hoặc nguyên liệu của chúng thường có độ nhạy cao đối với ánh sáng và là không ổn định, dễ bị oxy hóa, phân hủy, thay đổi màu sắc và thực hiện các phản ứng khác khi tiếp xúc với ánh sáng. Đặc biệt, một số loại thuốc hóa trị liệu có thể trải qua quá trình tách vòng, sắp xếp lại, thủy phân, polyme hóa, oxy hóa và không đồng nhất sau khi hòa tan. Các phản ứng phức tạp như cấu trúc có thể được kích thích bởi điều kiện ánh sáng. Do đó, việc tránh ánh sáng là quan trọng trong quá trình sản xuất, vận chuyển và lưu trữ của chúng.

Trong quá trình sản xuất, điều kiện ánh sáng cần cung cấp đủ sáng để thực hiện các hoạt động sản xuất hiệu quả, nhưng đồng thời cũng phải tránh tác động của ánh sáng đối với thuốc. Khi lựa chọn thiết bị chiếu sáng cho phòng sạch, nên tránh ánh sáng có năng lượng cao và có thể lựa chọn các nguồn ánh sáng năng lượng thấp có bước sóng dài.

Một nghiên cứu chung của kỹ sư chiếu sáng và dược sĩ đã lựa chọn các nguồn ánh sáng với bước sóng khác nhau, phù hợp với đặc tính quang hóa của từng loại thuốc hoặc nguyên liệu. Sau đó, họ thực hiện các thí nghiệm để xác định bước sóng ít nhạy cảm nhất với từng loại thành phần, từ đó chọn lựa đèn phòng sạch thích hợp theo điều kiện đặc biệt của sản phẩm.

phòng sạch dược phẩm

IV. Tổng kết về yêu cầu thiết kế đèn chiếu sáng trong phòng sạch dược phẩm

Hệ thống chiếu sáng cho ngành công nghiệp dược phẩm không chỉ phải đáp ứng những yêu cầu chung về chiếu sáng mà còn phải đáp ứng những đặc điểm và yêu cầu khắt khe đặc biệt của lĩnh vực này. Việc hợp tác chặt chẽ giữa kỹ sư thiết kế ánh sáng và các chuyên gia trong lĩnh vực dược phẩm, như nhà khoa học dược phẩm và dược sỹ, là quan trọng để đảm bảo rằng thiết kế chiếu sáng đáp ứng đúng các yêu cầu của quy trình sản xuất.

Lựa chọn thiết bị chiếu sáng phòng sạch cần tuân theo các tiêu chí của quy trình sản xuất và đồng thời đáp ứng yêu cầu về không gian và điều kiện phòng sạch. Sự hợp tác không chỉ giữa các chuyên gia chiếu sáng và dược phẩm mà còn với các chuyên gia khác như kiến trúc, HVAC, điện, và các lĩnh vực khác là quan trọng để đạt được một thiết kế chiếu sáng toàn diện, đáp ứng tất cả các yêu cầu về môi trường và chiếu sáng trong quá trình sản xuất dược phẩm.

Xem thêm:

Thiết kế chiếu sáng trong phòng mổ

Đèn âm và đèn dương phòng sạch